A hunlai a ni nge ni lo..? ti a zawhna siam theih ni mahse..... He hla ropui leh ril zet ... Mizo mipuite a thu remkhawm leh tuahrem mawi leh nalh em em min hnut chhiahtu Pu Zirsangzela Hnamte in "Lawmzel tang e" tia biakfung a chawi na hi a va lungrun kher em..!
He hla hian vawin nileng in min zem a, min buan a, min thehthlu ta hnawp a nih ber hi maw....! keia nghaihtuahna vakvai hian a chhui ve ngial a.. a ropuina leh a ril zia erawh a pho chhuak zo dawn lo tih hre kur chung si hian ka thinlunga a tlaknat dan hi ka thup zo lo a nih tak hi le...
Ka ngaihthlak chian poh leh hmangaihna hi a lo va ngenngawlin a nun a lova tlawm chiang tak em aw, ka ti leh vawng vawng thin! Zirsangzela Hnamte em em hi chu tu’n an chhing zo ngai dawn lo a lo nih hi!
Hlim taka laitual an lendun lai hun leh hun hlimawm ber an chendun lai nite khan zamual an liam tawh. Hmangaihna erawhin mual a la liam si lo! Hmangaih nun khawhar tawp chuan ngenna a zawnga ngenna ngenngawl ber mai a chhamchhuak ta! "Aw vawikhat tal intawng leh i la, Hlimten laitual ka len ve nan; I anka nem vawikhat chauh tawng i la"........ vawi tam a ni lo... "vawikhat chauh ani" a ni a hmangaih thin hmel hmuh a, a nui hmel thlir a, a tawngkam mawi a tih em em thin ngaihthlak a, a sakruang a chul nin theih ngai loh han thlek leh a dil ni! Nimahsela, a hmangaih thin nia a hriat, nunnem zaidam ber mai khan a zia a lo thlak ta nge, hriatchianna chu hriatsualna zawkin a lo chhawn thin, a dilna tlawm tak chuan chhanna duhawm a phu ve a sin le..... Mahse, enteh mah heihi a sin a chhan let dan chu.. "Tia ka dil a thlawn mai maw lo ni?"
Zawhna a zawnga zawhna zawh chakawm loh tawp a zawh a ngai zui ta! Kum tam lemchanna nun em ni a hmangaih ber hian a lo hmanpui a, tawnhriat duhawm zawng zawngte pawh inlemna der mai mai em ni tih zawhna chu chemte luzuma tisa nem lai vih ang sawk sawk a na, thihna em thlen si lo a va ni chiang em! "Thuva ianga zaidam nunnem,
Nia ka lo hriat thin che kha; A der mai em lo ni bawihte,". Ni, a hmangaih beri kha zawng hmeichhia a zawnga hmeichhe nunnem ngilnei ber, thawk a lak zawng ngawt pawha inthlahrung mi, a tawng zawnga zah vanga sen ap ap thin, a thlarau chena zawiawi leh ngaihnobei, mi pawisawi ngai reng reng lo kha a ni si a! Chutiang mi chu misual tawpkhawk, nunrawnnaa khat anih zawng a tan rin a va har dawn ngai em... mahse! rin ngawt ai a chiang in a tawng miau si a........Rin theih lohna nun chuan Ngenna ngenngawl lo chhuah chhan hrilhriat chu a tihmakmawh a ni tih a hai lo, a hai mawlh lo! Kumpui tal tawp duhtaka a lo chul tawh hnu, hmangaih thumawi tinreng hlan tawh, a hringnuna tawnhriat duhawm ber a la tih fan chu vawikhat chauh han hmuh leh a chak em a tin a ni zawk.
A hnena lo kir leh a, an tunhma hun anga hmangaihte laituala hlimtawp vawrpui zawng a beisei ngam mawlh lo ve. Hmangaihna atanga lo chhuak mahni inphat a midang dah chungnunna, duhsakna tinrenga thuammawi, ngaihsakna tinrengte a cheimawi hmangin thenna thu chham chhuah a tum a ni zawk si a! A ngai thiam lo palh mai mai zawk a ni, a demawm mawlh loh! "I ngaithiam lo a ni e, lalnunnem, Lam ang let an ka beisei lo che a; I lungdumtu ka tlin si loh chuan,Hlimtea then ka tum zawk che a sin."
Hmangaihna chu insumtheihna tawp, dawhtheihna thuk ber, chhelna huaisen a thuam ni thin mah se lunglenna thlipui hrang lakah chuan a chan a tha thei ngai mawlh lo! A chak lohna bulpui ber pakhat, a hmelma kumhlun a tukdawl zawh ngai loh Lunglenna Hripui chu Hlimtea then a tumna chuan a kengtel tih erawh hria se a va duh tak em! "Kei zawng lunglen tuar tur reng hian maw, Khuanu’n mi duan a lo ni e;"
Zawhte pawh a hram a hram chuan pum puarna a hmu thin a, Ui pawn ek thing a tawng leh nge nge thin.
Mipa anih anga hmeichhia tawng tura Pathianin a siam chhan ngei pawh mawhchhiat chakawm a tihna lai takte hi na ka va tihpui em! La dang han tawng thin mah se, hmangaih liamta nena khaikhinna lo thleng thin chuan mittui a ko chhuak a, Aigupta hripui ten Aiguipta mite an sawisa rethei ang maiin a tawn thar apiangte chuan an sawisa ziah thin a ni si a!
"Hmangaih lungdi tawng thin mah i la, Ka tan tahna mai an chang leh thin!"
Thlahna thuchah hnuhnung ber hi hmangaihna atang lo chuan a lo chhuak thei ngai lovang! Hringnun thim vanglai ber, tawrhna chhumpui an chhah vanglai, tahna mittui a buaka an buak hawk hawk lai ngei chuan Hmangaihna chu Hmangaihna anihna a lo lang chhuak a, a eng zungzam mawi lutuk lakah tu hringfa hi nge chapova inluling thei ngai ang le?
Kei zawng hle lai chang hian William Shakespeare a Sonnet hmingthang ber te nena huang khata dahlohna chhan tur reng ka hre lo va...! John Keats-a hmangaihna tawngkam thlum ber berte aia an ropui lohna reng ka hmu bik lo ve....
"Aw le i lungdum tu ngei chu,Suihlung siin lo pawm ta la;Ka hmangaihna vang che hian maw;Hlim ten i len chuan lawm zel nang e......."
.........a ropuina hi keia ngaihtuahna chavai hian a pho chhuak zo ngang lo ni........
MIZO CHHULCHHUAK NGEI.. A ANPUI LEH TLUKPUI AWM THEI TAWH NGAI LO TUR, THANGTHARTE MIN CHAWMA MIN AWI TU... PU ZIRSANGZELA HNAMTE, He khawvelah awm tawh lo mahla e...i hnutchhiah rohlu te hian chawimawina leh ropuina Nopui a la chhawmzel dawn a nih hi le.......
[📃DAVID FANAI@Zinglam 1:14, Ni21,Khuangchawi Thla,2016]
No comments:
Post a Comment